Nieuwigheden sociaal strafwetboek

De wet houdende wijziging van het sociaal strafrechten werd op 21 juni 2024 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

We geven u graag hieronder een schematisch overzicht van wat de wet o.a. in petto heeft. 

Verhoging boetes voor de zwaarste inbreuken

De wet voorziet in een verhoging van de geldboeten voor inbreuken die door het Sociaal Strafwetboek gesanctioneerd worden met een sanctieniveau 3 of 4. Zo worden de correctionele en de administratieve geldboeten van niveau 3 in de wet verdubbeld en wordt het maximumbedrag van de geldboeten van niveau 4 verhoogd.

In onderstaande tabel geven we een overzicht van de bedragen van de correctionele en administratieve geldboeten van niveau 1 t.e.m. 4 vóór en na de beoogde wijzigingen aan het Sociaal Strafwetboek (de wijzigingen werden aangeduid in kleur): 

Verhoging sanctieniveau

Voor sommige inbreuken legt de wet een sanctie op van een hoger niveau dan momenteel het geval is.

Bijvoorbeeld: niet-uitbetaling van het loon: sanctieniveau 2 -→ sanctieniveau 3  

Verlaging van het sanctieniveau

Voor enkele andere inbreuken legt de wet een sanctie op van een lager niveau dan momenteel het geval is.

Bijvoorbeeld

• niet-bewaren op de plaats waar het arbeidsreglement kan worden geraadpleegd, van een kopie van de deeltijdse arbeidsovereenkomst of een uittreksel hiervan: sanctieniveau 3 -→ sanctieniveau 2

Invoering van nieuwe sociaalrechtelijke inbreuken

De wet voegt ook enkele nieuwe inbreuken toe aan het Sociaal Strafwetboek.

Bijvoorbeeld:

• De niet-naleving van verplichtingen inzake glijdende uurroosters (sanctieniveau 2).
• De niet (tijdige) toekenning van eco-cheques (sanctieniveau 2).

Opheffing van de strafbaarheid van sommige inbreuken

Sommige gedragingen worden door de wet zelfs niet langer bestraft.

Bijvoorbeeld: De opbrengst van tuchtrechtelijke geldboeten niet aanwenden ten voordele van de werknemers.

Andere nieuwigheden in een notendop

De wet bevat nog andere nieuwigheden, zoals: 

• Het “opzettelijk handelen” kan door de rechters worden beschouwd als een verzwarende factor die strengere straffen rechtvaardigt, en/of de keuze van de bijzondere strafsancties beïnvloedt;

• De invoering van een nieuwe sanctie die kan opgelegd worden voor inbreuken van niveau 3 en 4, met name de uitsluiting van het recht in te schrijven voor overheidsopdrachten of om concessies te verkrijgen;

• De invoering van een wettelijke definitie van “sociale dumping” als te bestrijden verschijnsel in het kader van het beleid tegen illegale arbeid en sociale fraude: “een brede waaier aan opzettelijke misbruikpraktijken en de omzeiling van bestaande Europese en/of nationale wetgeving, met inbegrip van wetten en algemeen toepasselijke collectieve overeenkomsten, die oneerlijke concurrentie mogelijk maken door de arbeids- en werkingskosten op illegale wijze te minimaliseren, en resulteren in de schending van de rechten en de uitbuiting van werknemers.”

Inwerkingtreding?

De meeste bepalingen treden in werking 10 dagen na publicatie in het Belgisch Staatsblad, i.e. op 1 juli 2024. Voor sommige bepalingen is evenwel een specifieke timing bepaald. Zo treden sommige bepalingen in werking op een datum (nader) te bepalen door de Koning (mits inachtneming van uiterlijke data).